Fire steel – misch metal en Ferrocerium, Swedish firesteel, en de wondere wereld van de verwarring.
Bij ons thuis zeggen ze dan “Ga effe zitte jochie, dan zallik ut effe haarfèn ùitlegge “
You can lead a horse to water but you can’t make it drink
Voordat je een fire steel ( welke dan ook ) kan gebruiken, moet je de zwarte beschermlaag er af krassen met je striker
Dat natuurlijk alleen daar waar je gaat striken / gebruiken en niet helemaal rondom, zoals ik iemand wel eens heb zien doen
De steel kan “roesten / oxideren “ vandaar dat er een laklaag op zit
Maar ook als je hem een tijd niet hebt gebruikt zal er een lichte oxide huid ontstaan op het blanke deel,
vandaar dat je zal merken dat je eigen vertrouwde steel, soms de eerste keer niet gelijk vonkt
Nog een klein geitje…..
Omdat een fire steel rond is, zal je de eerste tijd minder vonken hebben dan wanneer de staaf een stuk is afgesleten
het oppervlak waar je de striker overheen haalt is na een tijdje een stuk groter geworden.
En ook niet te versmaden.
Hoe goed je firesteel werkt hangt af van je striker de beste steel zal slecht werken met een slechte of verkeerde striker
Geschiedenis :
Dr. Carl Auer von Welsbach (1858-1929) oa de ontdekker van : Lutetium , Neodym ,
en heeft ook het merk Osram opgericht
En heeft het vuursteentje (Auermetall ) ontwikkeld https://de.wikipedia.org/wiki/Carl_Auer_von_Welsbach
Ongeveer in 1903 had Dr. Carl Auer von Welsbach het voor elkaar om een menging tot stand te brengen egaal en zonder gaten, van +/- 30% ijzer en het element Cerium samen met enkele andere zeldzame aardmetalen “vonkende zeldzame aardmetalen” – pyrophoric rare earth , ( Ja let op !! daar komt hij : misch metall op zijn Duits)
waar ook bv de “rare earth” magneten van zijn gemaakt.
Bij breken van die magneten kan ook een vonk ontstaan, echter niet zo heftig echter als van de fire steel.
Hier komt de naam Ferrocerium vandaan. ( Ferro + cerium ) ook wel ferrorod genoemd
En ook de naam Auermetall (Dr. Carl Auer von Welsbach – zijn metaal )
En ook wel misch metall Fire steel genoemd
Kort door de bocht
is Dr. Carl Auer von Welsbach dus de uitvinder van het super vuursteentje,
alhoewel het metaal daar niet in eerste instantie was voor ontwikkeld
want eigenlijk is een fire steel niets meer dan een overdreven groot vuursteentje . als je een evenredig groot wieltje had ( zoals in je vuursteen aansteker ) dan had je geen striker meer nodig 🙂 .
Waarom men het ook wel Swedish firesteel noemt als uitgevonden / ontwikkeld voor het Zweedse leger, kom ik niet helemaal achter. Mogelijk dat dit alleen komt door naamsbekendheid
Mogelijk net zoals Light My Fire probeert net te doen alsof zij het oude geheim van de maya stiks hebben ontdekt. Terwijl dat meer een algemene kennis was en is.
Zelfs in Nederland gebruikte men dit soort hars doordrenkt hout al honderden jaar geleden en mogelijk al veel eerder.
De indianen in Amerika waar enorme naald bossen waren, gebruikte het ook al.
Maar oke de maya’s waren waarschijnlijk eerder die het hars doordrenkte hout gebruikte voor zo ver we weten / kunnen aantonen,
Michael Odqvist van Light My Fire ontdekte het echter pas in 1995 http://www.lightmyfire.com/our-story.aspx
Ikea is echt niet overal het eerste bij hoor mensen.
Ergens rond 2000 AD
had de wereld behoefte blijkbaar aan een betere Fire steel
Door een andere meng verhouding die nu wel eenvoudiger mogelijk was,
creëerde men een Fire steel die geen regen van vonken maakt, maar waarmee je letterlijk brandende stukjes metaal weg schiet ( wat wij noemen de 2de generatie )
Deze blijven langer en heter doorbranden
Om je een voorbeeld te noemen,
het is bijna onmogelijk om een stuk papier aan te steken met je Fire steel, maar met deze nieuwe Fire steel’s gaat dat dus wel. ( na enig oefenen )
Ook ik heb vroeger wel geprobeerd papier en keukenrol zo aan te krijgen en nooit gelukt, maar na het zien van diverse films en de steel zelf, moest ik het natuurlijk zo nodig zelf doen 🙂
Abusievelijk denkt men dat deze andere werking komt door extra magnesium.
dit is in princiepen niet het geval,
maar komt door een andere/hogere hoeveelheid Cerium in de verhouding.
Alleen …… wat nu ????? hoe ga je dat noemen
En al snel werd de naam misch metall als aanduiding voor deze nieuwe fire steel gebruikt.
En daar komt de hele verwarring vandaan.
En omdat je het aan de buitenkant beslist niet kan zien, ben je makkelijk te foppen.
en vergeet niet dat er in China en de rest van de wereld nog Tonnen aan Ferrocerium staafjes liggen.
en de gemiddelde verkoper weet al helemaal geen bal van wat hij verkoopt, dus laat staan dit soort verhoudingen.
Men had er beter aan gedaan, een hele andere naam er aan te geven.
Nu zullen we tot in lengte van dagen nog miskopen doen en bedonderd worden met de tonnen oude Ferrocerium staafjes voor hoge prijzen.
om nog maar te zwijgen van de discussies met verkopers van staafjes onder de verkeerde of valse naam ( heb er al een paar achter de rug )
Let wel, wij verkopen de 2de generatie tenzij uitdrukkelijk anders vermeld.
Is het enorme prijs verschil het waard ?
Dat is voor mij een moeilijke, tussen de Ferrocerium en misch metal, zit procentueel een groot prijs verschil .
Ik persoonlijk kom prima terecht met de oude harde Ferrocerium staaf. Maar ja, beetje vocht, beetje slordige tinder en je zit te knoeien
en met de 2de generatie, ja eigenlijk geen kunst aan …Als je het weet te mikken
De materiaal verhoudingen :
Het reguliere Ferrocerium staafje
heeft een verhouding van ongeveer : 19% ijzer / 38% Cerium / 22% Lanthanium / 4% Neodymium / 4% Praseodymium / 4% Magnesium
Is veel harder en gaat dan ook veel langer mee.
En is redelijk goed mee te mikken.
De nieuwe misch metall firesteel
bestaat uit +/- : 50 % Cerium
( dit deel is het belangrijkste als we het hebben over een misch metal fire steel )
en 25 percent lanthanum 15 % neodymium , met kleinere hoeveelheden van praseodymium en andere sporen van rare earths. En nog steeds de zelfde +/- 4% magnesium.
Is veel zachter,
slijt behoorlijk snel,
en is veel moeilijker te mikken dus kan gevaarlijk zijn.
Een verhouding voor de nieuwe misch metall fire steel’s zoals bv door Jiangxi Xinji Metals van wordt gebruikt ( een van de grootste Chinese fabrikanten van misch metal )
chemical composition:
Mischmetal(rare earth metal) : abt. 75% Iron abt.18.1-19.3% Magnesium 3-4%
Rare earth metal distribution : Cerium 49-51% Lanthanum 26-34% Neodymium 0-10% Praseodymium 4-7% Pyrophoric percentage : 98%min. Hardness : 70-90 HV
Dimension : 2.4mm up to 7.0mm Diameter x 5mm up to 1000mm Length.
Het gebruik :
Bij de “oude “ firesteels
-was/is het eigenlijk eenvoudiger om vonken te maken
-en makkelijker om te richten waar de vonk terecht komt
-en eventueel mis geschoten vonken veroorzaken niet zo veel schade.
De nieuwe Mischmetal fire steels
-Je moet harder drukken met je stiker ( je gooit namelijk geen vonken, maar brandend metaal )
-Je moet er wat sneller overheen gaan
-Niet elke strike zal een vonk produceren
-Mikken is een stuk moeilijker
-Ik merk dat het ook meer inbrand op je mes of striker en soms zelfs blijft “kleven “
-en eventueel een verdwaalde “vonk / brandend metaal, brand door en kan dus een behoorlijke schade veroorzaken Als voorbeeldje, een vonk van de oude steel op je been zal je meestal niet eens voelen, en de kans dat je kleren in brand gaan is erg klein maar van de misch metal, een stukje branden metaal op je been …… vul zelf maar verder in
Als u nu ongeveer dit gevoel heeft, klopt dat 🙂